Tham gia chiến dich Diện Biên Phủ, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An có hơn 500 bộ đội và hàng trăm thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến. Họ đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, nhiều người được tặng thưởng Huân chương Chiến công, Huy hiệu Bác Hồ...
Xã Diễn Xuân có 16 chiến sĩ trực tiếp chiến đấu ở nhiều binh chủng, trong đó Cụ Nguyễn Văn Uy là cán bộ thông tin của Bộ Tổng tham mưu dũng cảm vượt qua bom đạn để truyền tin. Cụ Phan Văn Chế ôm bộc phá mở hàng rào trong trận đánh đồi Him Lam, kết thúc chiến dịch được thưởng Huân chương Chiến công và được kết nạp Đảng, nay tròn 68 năm tuổi Đảng.Ở xã Diễn Hoa có cụ Nguyễn Liêu chiến sĩ Đại đoàn 304, bị 14 vết thương, từng tham gia đánh xe tăng địch trên đường số 6 với Anh hùng Cù Chính Lan. Sau chiến dịch, được bầu là Chiến sĩ Thi đua toàn quân, được đi dự Đại hội mừng công và được tặng Huy hiệu Hồ Chủ tịch. Ở xã Diễn Hồng, có hai anh em ruột là cụ Bùi Quang Chương và cụ Bùi Quang Tiềm cùng ở Đại đoàn 306, chiến đấu ở Việt Bắc và tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ. Ngày 7/5/1954, trong ngày vui chiến thắng, hai anh em gặp nhau mừng mừng, tủi tủi không nói lên lời...
Kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi, nhiều người ở lại xây dựng quân đội, còn lại thì xuất ngũ, chuyển ngành hoặc phục viên về địa phương. Đến nay, từ hơn 500 người tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ chỉ còn 260 người, đều từ 89-92 tuổi. Họ luôn tiên phong trong các phong trào, trở thành cây cao, bóng cả trong gia đình, họ mạc, xóm làng, góp phần xây dựng quê hương đổi mới.Từ năm 2000, các Câu lạc bộ (CLB) Chiến sĩ Điện Biên Phủ ở Diễn Châu được thành lập.Huyện có Ban liên lạc Chiến sĩ Điện Biên phủ, xã có 10 chiến sĩ Điện Biên thì thành lập CLB, ít hơn thì sinh hoạt ghép 2 - 3 xã.
Hàng tháng, quý, năm, các CLB đề ra nhiệm vụ gương mẫu đi đầu trong xây dựng Đảng, bảo vệ chính quyền, thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. CLB chiến sĩ Điện biên ở xã Diễn Xuân, vận động Nhân dân xây dựng Quỹ khuyến học hơn 100 triệu đồng, hằng năm phát thưởng cho con em đạt học sinh giỏi các cấp, thi đậu vào các trường đại học. Thương binh, chiến sĩ Điện Biên Lê Văn Khâm xóm 2B, xã Diễn Cát có 2 con trai là thượng tá trong Lực lượng vũ trang Nhân đân, con gái là giáo viên dạy giỏi...
Chủ tịch Hội CCB huyện Diễn Châu, đại tá Cao Huy Lương khẳng định: “Có thể nói, trở về sau cuộc chiến tranh, phẩm chất Bộ đội CụHồ của những chiến sĩ Điện Biên Phủ năm xưa ở Diễn Châu luôn tỏa sáng. 100% gia đình chiến sĩ tham gia đóng góp quỹ “Vì người nghèo”, “Đền ơn đáp nghĩa”, “Nạn nhân chất độc da cam”, “Quốc phòng - An Ninh”, “Khuyến học,khuyến tài”... Trong cuộc vận động toàn dân “Chung tay xây dựng nông thôn mới”, bình quân mỗi gia đình chiến sĩ Điện Biên góp từ 60 - 80 ngày công, 4 - 6 triệu đồng để dồn điền đổi thửa, làm giao thông thủy lợi, xây dựng nhà văn hóa, khu vui chơi giải trí. Họ còn động viên con cháu tìm kiếm các kỉ vật chiến trường cho Bảo tàng Cách mạng Việt Nam tổ chức thăm hai chiến trường xưa, tìm hài cốt liệt sĩ, giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, tham gia viết lịch sử Đảng bộ các xã”.
Ban liên lạc Chiến sĩ Điện Biên Phủ Diễn Châu xuất bản 2 cuốn sách “Chiến sĩ Điện Biên Phủ Diễn Châu”, mỗi cuốn dày 140 trang, gồm hàng trăm bài văn, thơ, hồi kí, ảnh, được Chủ nhiệm Cục Chính trị Quân khu 4 viết lời tựa.Tổng kết phong trào thi đua yêunước 10 năm qua,100% chiến sĩ Điện Biên đạt gia đình văn hóa, hội viên CCB, hội viên NCT mẫu mực. Hơn 200 gia đình là hộ sản xuất kinh doanh giỏi,thu nhập từ 100 - 400 triệu đồng hộ/năm. Cả 10 CLB từ huyện đến xã được Huyện ủy, Mặt trận Tổ quốc các cấp biểu dương khen thưởng./.
Bài và ảnh: Lê Hoài Thung