Tinh dầu xứ Nghệ có nhiều triển vọng mở ra nhiều thị trường có các hãng Dược phẩm lớn như Mỹ, Thụy Sỹ, Đức và các nước Châu Phi đã biết đến vì vậy tiềm năng tiêu thụ rất lớn. Dự báo hàng năm thị trường thế giới sẽ có nhu cầu không dưới 10 ngàn tấn tinh dầu Húng quế, giá bán hiện nay trên thị trường thế giới từ 500-700 USD/kg tuỳ theo chất lượng sản phẩm.
Húng quế phân bố hầu hết ở các huyện của Nghệ An, nhưng tập trung nhiều ở các huyện Đô Lương, Thanh Chương, Anh Sơn. Diện tích trồng húng quế của các huyện này chiếm tới 80% diện tích trồng húng quế. Cây Húng quế trồng từ tháng giêng đến tháng 7 âm lịch hàng năm thì cho thu hoạch. Với Húng quế có năng suất cao nhất có thể đạt 30-40 tấn cây/ha/vụ (7 tháng). Giá bán trung bình từ 700.000 – 1.100.000đ/lít.Bên cạnh cây Húng quế, cây Sả hoa hồng cũng là loại cây dược liệu chiết xuất tinh dầu có giá trị kinh tế cao, đầu ra ổn định và luôn được thị trường hoá – mỹ phẩm ưa chuộng. Trung bình giá dao động luôn từ 850.000 – 900.000đ/lít. Chu kỳ khai thác từ 3-5 năm mới phải trồng lại.
Việc ứng dụng KH&CN phát triển các sản phẩm dược liệu truyền thống theo chuỗi giá trị là một hướng đi hết sức phù hợp và được tỉnh Nghệ An ưu tiên phát triển. Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An cũng đã ban hành Nghị quyết số 18/2021/ NQ-HĐND tỉnh Nghệ An về chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp nông thôn trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2022-2025. UBND huyện Quỳ Hợp rất ủng hộ và quan tâm sát sao, đặc biệt dày công nghiên cứu sâu đề tài khoa học “Húng quế - xóa đói giảm nghèo, tăng cao thu nhập cho nhân dân miền thượng”. Nhận thấy việc chuyển đổi cơ cấu loại cây trồng cho bà con nhân dân vừa ngắn ngày, ít sâu bệnh, hiệu quả giá trị kinh tế cao, dòng cây dược liệu không sử dụng thuốc BVTV, dễ chăm sóc, đầu ra ổn định. Với tiềm năng như vậy nhưng cây húng quế lại là cây trồng rất phổ biến và quen thuộc với bà con nông dân tại Nghệ An nói chung và huyện Quỳ Hợp nói riêng, do đó việc triển khai mô hình tại huyện Quỳ Hợp đã mang lại hiệu quả bước đầu.
Đ/c Nguyễn Đình Lâm, Trưởng phòng quản lý Sở KHCN Nghệ An giới thiệu nội dung bồi dưỡng cho học viên dự tập huấn
Sau một năm triển khai từ tháng 1-2022 đến tháng 12/2023 huyện Quỳ Hợp đã triển khai Tập huấn chuyển giao kiến thức cho người dân về kỹ thuật trồng cây Sả Hoa Hồng và cây Húng quế chiết xuất tinh dầu. Hỗ trợ cây giống, vật tư phân bón để xây dựng mô hình ứng dụng KHCN vào đời sống cho người dân. Xây dựng quy trình, tập huấn chuyển giao KHKT cho người dân trên địa bàn huyện. Sau khi triển khai huyện Qufy Hợp đã khảo sát, lựa chọn địa điểm, hộ dân xây dựng Mô hình trồng cây Sả hoa hồng và Húng quế sản xuất tinh dầu.tại xã Châu Cường và xã Châu Đình huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An với quy mô Diện tích 2,5 ha, trong đó Cây Húng Quế 1,5 ha ; cây Sả hoa hồng 01 ha.HTXDược liệu Quỳ Hợp đã thực hiện chuỗi giá trị liên kết “Cung ứng và bao tiêu sản phẩm Húng quế và sả Hoa hồng” cho bà con nhân dân với giá ổn định, thời hạn hợp đồng có giá trị 5 năm (2023-2028) theo hợp đồng với giá 1.000.000đ/1 kg tinh dầu Húng quế và 850.000đ/1 kg tinh dầu sả Hoa hồng. Và đang chuẩn bị các quy trình để đưa sản phẩm tham gia chứng nhận OCOP và tạo ra sản phẩm đặc thù có kinh tế cao trên địa bàn Quỳ Hợp.
Ruộng húng quế được trồng tại xã Châu Cương diện tích 1,5ha
Năm 2023 bà con nông dân xã Châu Cường đã thu về gần 180.000.000 đồng/1 ha Húng quế và 150.000.000 đồng/ha Sả Hoa hồng. Như vậy giá trị sản xuất trên 1 ha đất trồng trọt tăng gấp nhiều lần so với các cây trồng khác bà con đã trồng trong các năm vừa qua. Hiệu quả bước đầu từ mô hình mang lại hiện tại đã có 9/21 xã, thị trấn của huyện Quỳ Hợp triển khai đăng ký với diện tích trên 300 ha vào năm 2024.
Tại hội thảo đã có nhiều tham luận đánh giá những kết quả đạt được, những khó khăn vướng mắc trong công tác triển khai nhân rộng mô hình để Sở KHCN Nghệ An, Phòng kinh tế hạ tầng thuộc UBND huyện Quỳ Hợp tiếp thu điều chỉnh để nhân rộng và đạt được kết quả cao trong năm 2024 góp phần xóa đói giảm nghèo tăng thu nhập cho bà con nhân dân ở các xã vùng đặc biệt khó khăn trên cùng đơn vị diện tích ở huyện miền núi Quỳ Hợp.
Thu Hường