Là huyện có vùng nông thôn rộng lớn , với hơn 13.500 ha lúa, màu, 4000 ha ao đầm, bãi bồi và 7.200 ha đồi núi. Trước đây, đến Diễn Châu chủ yếu đi theo các trục quốc lộ và tuyến đường sắt chạy qua, còn việc đi lại giao thương chủ yếu là những con đường làng phải “cởi trâu đi lấy lửa”mỗi khi trời mưa to, gió lớn, hoặc đi bằng xuồng để qua sông Bùng, Kênh Nhà Lê. Bây giờ đến với quê hương Diễn Châu hôm nay, mọi người đều cảm thấy nhiều đổi thay ở nơi đây. Với Phương Châm “Đi ra bằng đường, đi lên bằng điện” ngày nay từ trung tâm huyệnvề đến 36 xã, 288 xóm đâu đâu cũng có con đường khang trang, xanh sạch, được trồng hoa hai bên lề đường phục vụ nhu cầu đi lại sản xuất, công tác, học tập, giao thương hàng hóa của người dân. Những địa danh như Lèn Hai Vai, Đồng Nông, Bàu Da, Cầu Cẩm Bào, Đền Thờ Cụ Nghè Nguyễn Xuân Ôn, Cầu Lùm đã từng “ nổi tiếng” về sự xa xôi, cách trở nay đã được nối liền với các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ được trải nhựa và mở rộng. Đường từ huyện lỵ Diễn Châu đi sân bay Vinh, thị xã Cửa Lò chỉ mất 26 phút bằng ô tô. Có được kết quả trên là sau 10 năm xây dựng triển khai xây dựng nông thôn mới ( Từ năm 2011–2022) cùng với nỗ lực của chính quyền địa phương, sự đồng thuận của người dân đã tạo nên diện mạo nông thôn Diễn Châu thêm khởi sắc, với 36/36 xã đạt chuẩn nông thôn mới.
Đến mùa xuân Quý Mão năm 2023 này Diễn Châu đã xây dựng nâng cấp hơn 1.600 hạng mục công trình, cầu,đường giao thông nông thôn, với chiều dài hơn 600km,tổng vốn đầu tư hơn 1.500 tỷ đồng, trong đó có con đê biển nối từ Lạch Vạn đến xã Diễn Trung dài 3km, với vốn đầu tư hơn 100 tỷ đồng . Thực hiện phương châm “ Nhà nước và nhân dân cùng làm”, các xã đã xây dựng được hơn 320 tuyến đường liên xã, với chiều dài hơn 260km, tổng số vốn đầu tư hơn 200 tỷ đồng ( Nhân dân góp hơn 65 tỷ đồng ), đầu tư xây dựng 60 cầu cống, với số vốn hơn 30 tỷ đồng. Đồng thời tiến hành duy tu, sửa chửa 285 hạng mục công trình, hàng trăm cống tiêu, kè chống sạt lở ở 9 xã ven biển và 6xã vùng gò đồi. Con đê biển dài 25 km nối từ Diễn trung đến Diễn Hùng và hơn 30km đê sông, dọc sông Bùng, Kênh Nhà Lê cũng được đầu tư nâng cấp, tu bổ. Hưởng ứng phong trào “Trồng cây “Đời đời nhớ ơn Bác Hồ “, toàn huyện đã trồng hơn 2 triệu cây xanh ở khuôn viên Đền Thờ liệt sĩ năm 1930 – 1931, khu tưởng niệm đồng chí Phùng Chí Kiên, người học trò xuất sắt của Bác Hồ, vị tướng đầu tiên của quân đội ta, Đền Cuông, thờ vua theo An Dương Vương, Đền Liệt sỹ huyện Diễn Châu, Đền thờ cụ Nguyễn Xuân Ôn, 37 đài tưởng niệm liệt sĩ các xã đều được trồng cây xanh phủ bóng mát.
Tất cả các con đường giao thông nông thôn ở huyện Diễn Châu (Nghệ An ) được treo cờ Tổ Quốc và trồng hoa hai bên đường
Ông Nguyễn Văn Tài, xã Diễn Vạn, Huyện Diễn Châu hồi tưởng. Hồi trước hề nói đến Diễn Vạn là bạn bè bảo là “Ốc đảo” của huyện. Nhưng 10 năm xây dựng nông thôn mới, đường sá được nâng cấp, xây dựng mới nên việc đi lại thuận tiện hơn. Nhìn thấy quê hương thay đổi từng ngày, chúng tôi càng tin tưởng vào chủ trương chính sách của Đảng và Nhà Nước. Bản thân tôi đã tự nguyện hiến 170 m2 đất vườn để xã mở rộng con đường giao thông và làm mới cây cầu bắc qua sông Bùng”Chủ tịch UBND xã Diễn Vạn Hoàng Thiên Long chia sẻ: Người dân Diễn Vạn không sợ khó khăn, tốn kém chủ động ứng vốn cùng chính quyền địa phương làm giao thông, xây dựng cầu. Với tinh thần “ Nhà nước với nhân dân cùng làm”, trong 10 năm qua xây dựng NTM Diễn Vạn đầu tư hơn 200 tỷ đồng xây dựng cơ sở hạ tầng, trong đó có 2 chiếc cầu bắc qua Sông Bùng, Kênh Nhà Lê và nâng cấp mở rộng 20km đường làng, ngõ xóm.
Từ những kết quả đạt được cho thấy, Diễn Châu đã thành công trong việc huy động sức dân xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn. Ở các xã xây dựng thành công nông thôn trước năm 2016 , như Diễn Yên, Diễn Hồng,Diễn Kỷ, Diễn Hạnh, Diễn Xuân, Diễn Tháp, Diễn Thịnh, Diễn Lâm cho thấy kinh phí dùng để xây dựng đường giao thông nông thôn chiếm 50% tổng số vốn xây dựng cơ sở hạ tầng. Bình quân mỗi xã trên đầu tư từ 100 – 120 tỷ đồng làm đường giao thông, kênh mương thủy lợi, xây dựng đường từ làng ra đồng. Ông Trần bá Trân, chủ tịch mặt trận Tổ Quốc xã Diễn Cát cho biết: “ Thay vì mướn thầu xây dựng với số tiền lớn thì xã tận dụng những thợ hồ, thợ xây, người địa phương và sự giúp công của nhân dân cùng nhau xây nên những mét đường. Cách làm này không những giảm được chi phí lớn mà các tuyến đường đảm bảo chất lượng. Toàn xã đầu tư 263 tỷ đồng xây ng cơ sở hạ tầng thì nhân dân đóng góp 143 tỷ đồng, trong đó hội viên Người Cao Tuổi hiến 120.000 m2 đất , 30 m2 bờ, hàng rào, 410 triệu đồng và 2.500 ngày công.
Chủ tịch Hội cựu chiến binh huyện Diễn Châu, đại tá Cao Huy Lương cho biết: Toàn huyện có hơn 17.000 hội viên CCB đều chung sức đồng lòng xây dựng NTM, 10 năm qua, Hội CCB huyện dã nỗ lực đóng góp công sức tiền của, ngày công xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn như đường, trường, trạm y tế, nhà văn hóa. Cán bộ, Hội viên CCB toàn huyện đã góp 30,000 ngày công, 3 tỷ đồng, hiến 43.253 m2 đất. Không ít hội viên góp từ 10 triệu đến 20 triệu đồng” CCB Tăng Văn Trường xã Diễn Lâm hiến 1.124 m2 đất vườn, để xã mở rộng đường giao thông. Còn CCB Hoàng Hải ở xã Diễn Phú ủng hộ 900 triệu đồng để xóm xây dựng nhà văn hóa.Diễn Châu hôm nay thực sự đã có nhiều thay đổi, từ cách nghi đến cách làm của bà con lương giáo nơi đây. Các đoàn thể quần chúng, các cơ quan chức năng , 63 ban quản lý HTX nông nghiệp, 20 làng nghề truyền thống, hơn 600 doanh nghiệp vừa và nhỏ đều chung sức, đồng lòng xây dựng NTM. Chỉ tính riêng 600 doanh nghiệp vừa và nhỏ trong huyện đã đóng góp hàng chục tỷ đồng, hàng trăm chuyến xe ô tô để chở vật liệu xây dựng đường giao thông.
Lý giải vì sao Diễn Châu có tiến độ xây dựng giao thông nhanh chất lượng kỷ thật bền chắc, ông Phan Xuân Vinh, phó chủ tịch UBND huyện, phó trưởng ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện cho biết: “ Chúng tôi làm thật kỷ công tác tư tưởng giúp nhân dân hiểu đúng đắn việc xây dựng NTM do chính mình làm và mình thụ hưởng, sự hỗ trợ của Nhà Nước chỉ là đòn bẩy nên bà con đồng lòng đồng thuận. Đặc biệt chúng tôi mạnh dạn, kiên quyết thực hiện các giải pháp phát triển kinh tế, làm thương mại, dịch vụ tạo sự bức phá trong làm giao thông, thủy lợi, xây dựng cầu, cống, kè chống sạt lở đất nhờ làm giao thông nông thôn đã tạo thuận lợi để bà con nông dân đi lại sản xuất được dễ dàng. 10 năm qua, mặc dù thời tiết không thuận lợi nhưng Diễn Châu vẫn được mùa lúa, mùa cá. Tổng sản lượng lương thực và nông sản đạt mỗi năm từ 130.000 – 136.000 tấn, sản lượng đánh bắt hải sản đạt hơn 46,000 tấn, chế biến tiêu thụ hơn 10 triệu lít nước mắm. Thu ngân sách năm 2021 đạt 680 tỷ đồng, thu nhập bình quân đạt 53 triệu đồng người/ năm, giữ vững danh hiệu “ Huyện dẫn đầu về phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng” của tỉnh. Đến mùa xuân Quý Mão năm 2023 này Diễn Châu hoàn thành chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới với 100% số xã đạt 19/19 tiêu chí và có đường nhựa về tới trung tâm xã. Cán bộ nhân dân Diễn Châu gọi đó là những con đường xuân./.
Bài và ảnh: Lê Hoài Thung