Tham gia chiến đấu trên các mặt trận, các chiến dịch ác liệt nhất thời bấy giờ như: Mặt trận Thừa – Thiên - Huế, Chiến dịch Đường 9 - Nam lào; đặc biệt 81 ngày đêm chiến đấu bảo vệ Thành cổ Quảng Trị năm 1972. Cuối năm 1975 ông xuất ngũ trở lại trường tiếp tục học tập, sau khi tốt nghiệp ông được về công tác tại Nông trường 3-2, nay là Công ty cổ phần Nông Công nghiệp 3-2 ở Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An. Năm 1993 ông về hưu tại xóm Minh Thắng, xã Minh Hợp, huyện Quỳ Hợp.
Trong thời kỳ kinh tế bao cấp, cuộc sống của nhân dân còn nhiều khó khăn, vất vả. Ông suy nghỉ "Là người lính, người đảng viên được rèn luyện thử thách trong chiến tranh, mình không được chùn bước trước khó khăn gian khổ; không cam chịu đói nghèo". Từ đó, ông thường xuyên động viên vợ, con nỗ lực bằng cách khai hoang mở rộng diện tích đất vườn; mạnh dạn chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, áp dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất, chăn nuôi. Từ chỗ thiếu đói, đời sống gia đình từng bước ổn định, thu nhập có tích lũy rồi đầu tư vào sản xuất. Đi đôi với phát triển kinh tế gia đình, ông tích cực tham gia hoạt động, công tác tại địa phương. Làm Trưởng xóm, Bí thư chi bộ, nay là Chủ tịch Hội chất độc da cam của xã Minh Hợp. Với ông quan điểm nhất quán là “Việc gì có lợi cho dân thì quyết tâm làm, tìm mọi cách làm bằng được”. Trên cương vị chức trách, nhiệm vụ được giao, ông đã tham mưu cho cấp ủy, Ban cán sự đề ra chủ trương, giải pháp cụ thể thiết thực trong sản xuất và đời sống, nhất là tìm đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp, lưu thông hàng hóa...
Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng Nông thôn mới. Chi ủy chi bộ, Ban cán sự xóm thống nhất chủ trương Nhà nước và nhân dân cùng làm trong xây dựng các công trình hạ tầng cơ sở. Xóm đã đăng ký với UBND xã xin 310 tấn xi măng để làm đường bê tông của xóm với chiều dài trên 2km, rộng 4 mét. Chủ trương đưa ra họp dân lấy ý kiến, một số hộ gia đình không nhất trí hiến đất mở đường. Họ cho rằng bây giờ “tấc đất là tấc vàng" vì thế chủ trương chưa được đồng thuận. Để giải quyết những vướng mắc này, ông đã đến từng hộ gia đình tuyên truyền giải thích. Ông nói "Làm được con đường rộng, thông thoáng cho bà con ta thuận lợi đường đi lối về, nhất là vào thời kỳ mùa vụ vận chuyển sản phẩm, vật tư hàng hóa phục vụ sản xuất. Hơn nữa, con cháu chúng ta đi học không xẩy ra va chạm mất an toàn giao thông. Cán bộ, chính quyền cũng là anh em, bà con ta cả, làm khó dễ phỏng có ích gì..." Lời nói mộc mạc chân thành nhưng có sức thuyết phục đã làm cho bà con thông suốt, từ đó ai ai cũng đồng thuận. Các hộ tự nguyện hiến đất, tháo dỡ tường bao, bờ rào, tham gia đóng góp công sức. Công trình được triển khai thực hiện hoàn thành đúng kế hoạch đề ra.
Theo tiêu chí thiết chế văn hóa: Nhà văn hóa xóm phải có 250 ghế ngồi, trang thiết bị nội thất phải đồng bộ chất lượng bền, đẹp. Với phương châm xã hội hóa để xây dựng công trình, ông tiếp tục tuyên truyền vận động nhân dân trong thôn đóng góp theo định suất; gặp các nhà hảo tâm, những con em trong thôn xóm đi làm ăn xa có điều kiện ủng hộ. Trên cơ sở dự toán, ngân sách thu được, thực hiện công khai minh bạch kinh phí. Hai tháng sau công trình Nhà văn hóa, thể thao, khu vui chơi giải trí hoàn thành bảo đảm đạt chuẩn theo bộ tiêu chí. Kết quả xây dựng hoàn thành các công trình của xóm Minh Thắng góp phần đưa xã Minh Hợp về đích nông thôn mới sớm nhất huyện Quỳ Hợp.
Hiện nay trên cương vị là Chủ tịch Hội nạn nhân chất độc Da cam của xã Minh Hợp, CCB Lê Văn Cháu đã tập hợp gần 100% hội viên tham gia sinh hoạt. Ông thường xuyên động viên hội viên khắc phục khó khăn, hòa nhập với cộng đồng, lạc quan sống vui, sống khỏe, sống có ích cho xã hội. CCB Lê Văn Cháu năm nay đã ở cái tuổi xưa nay hiếm, với 48 năm tuổi đảng. Ông thực sự là một CCB tuổi cao gương mẫu, được mọi người trân trọng, tin yêu.
Bài và ảnh: NGUYỄN VĂN NHI